Diagnostyka alergii na białka mleka krowiego jest procesem złożonym. Przed uzyskaniem potwierdzonej diagnozy, wiele rodzin musi poświęcić znaczną ilość czasu (średnio 3,6 miesiąca) na próby stwierdzenia przyczyny objawów występujących u ich dziecka.

Spis treści:

  1. Jak wygląda postępowanie w przypadku podejrzenia alergii na białka mleka krowiego?
  2. Proces diagnozy alergii na białka mleka krowiego

Jak wygląda postępowanie w przypadku podejrzenia alergii na białka mleka krowiego?

Odpowiedź na to pytanie zależy od wielu kwestii, m.in.: czy niemowlę karmione jest piersią, czy mlekiem modyfikowanym. Postępowanie w obu przypadkach jest różne.

Dieta diagnostyczna zarówno matki (w czasie laktacji), jak i dziecka powinna być ściśle monitorowana. Tu z pomocą przychodzi dziennik dietetyczny, który pozwala kontrolować jej przestrzeganie.

Kiedy niemowlę jest karmione piersią

U mamy karmiącej, po konsultacji z lekarzem, należy zastosować dietę eliminującą podejrzany pokarm. Jeżeli objawy u niemowlęcia są łagodne lub umiarkowane a podejrzewa się o nie białka mleka krowiego, należy zastosować dietę bezmleczną na okres od 2 do 4 tygodni. Jednocześnie należy wyeliminować z codziennej diety jajo. Zaleca się, aby u mamy zastosować suplementację wapniem w czasie diety eliminacyjnej.

Jeśli dzięki prowadzonej przez mamę diecie eliminacyjnej objawy ustępują w celu potwierdzenia diagnozy należy ponownie wprowadzić do diety mamy białka mleka krowiego. Kiedy po ich podaniu objawy wracają należy utrzymać dietę eliminacyjną u mamy i nie zapominać o dalszej suplementacji wapniem.

Kiedy niemowlę karmione jest mieszankami mlekozastępczymi

W tym przypadku – lekarz może zalecić wprowadzenie mieszanki mlekozastępczej o wysokim stopniu hydrolizy. Czas jej stosowania zależy głównie od stopnia nasilenia objawów: minimalnie są to 2 -4 tygodnie, jednak nie powinno to trwać dłużej niż 6 tygodni, o ile lekarz nie zaleci inaczej.

Jeśli uzyskamy poprawę, pod ścisłym nadzorem lekarza ponownie wprowadzamy do diety białka mleka krowiego.

Jej ilość ustalana jest indywidualnie i zależy od kilku czynników, takich jak wiek dziecka czy stopień nasilenia objawów w momencie rozpoczęcia diety diagnostycznej. Jeśli prowokacja białkami mleka krowiego wywołuje objawy, lekarz  powinien poinformować rodziców/opiekunów dziecka o konieczności dalszej eliminacji pokarmu z diety.

W przypadku podejrzenia ciężkiej postaci alergii na białka mleka krowiego (ABKM) należy zachować szczególną ostrożność: u takich dzieci nawet po całkowitym wyłączeniu mleka z diety wprowadzenie choćby minimalnej jego ilości może wywołać bardzo poważną reakcję.

Jeśli istnieje takie ryzyko, prowokacja powinna być przeprowadzona w warunkach szpitalnych. Kiedy dieta bezmleczna nie daje poprawy, a objawy utrzymują się w dalszym ciągu, należy zacząć szukać innej przyczyny.

Jeśli podejrzenie ciężkiej postaci ABMK jest realne, a dieta bezmleczna mamy nie daje oczekiwanych rezultatów, lekarz może wprowadzić mieszankę elementarną (AAF) aby szybko zniwelować uciążliwe objawy, a dziecko należy skierować do specjalistycznej poradni w celu dalszej diagnostyki.

Proces diagnozy alergii na białka mleka krowiego

Diagnostyka alergii na białka mleka krowiego zazwyczaj opiera się na następujących czynnikach:

  • szczegółowy wywiad lekarski
  • testy, np. test skórny
  • pomiar stężenia IgE w surowicy
  • Doustna próba prowokacji jest jednym z najbardziej wiarygodnych narzędzi diagnostycznych w alergii na białka mleka krowiego (ABMK), zwłaszcza u niemowląt i małych dzieci.

Negatywny wynik testów skórnych lub brak podwyższonego stężenia IgE w surowicy może wskazywać na formę alergii na białka mleka krowiego niezależną od IgE. Potwierdzeniem alergii w takiej sytuacji jest wynik próby prowokacji.

Bezsprzeczną podstawą do zdiagnozowania alergii na białko mleka krowiego w postaci zależnej od IgE jest:

  • najpierw wdrożenie diety eliminacyjnej (na okres 2-4 tygodni)
  • następnie ponowne włączenie białek mleka krowiego do diety, w którego efekcie dojdzie do nawrotu objawów.

Przy rozpoczynaniu stosowania diet eliminacyjnych, warto rozważyć następujące fakty:

  • u około 10% pacjentów z niezłożoną postacią alergii na białko mleka krowiego, objawy nie mijają po włączeniu mieszanki hydrolizowanej (eHF – extensively hydrolysed formula)W przypadkach alergii złożonych, objawy alergii mogą występować nawet 40% pacjentów przyjmujących mieszankę hydrolizowaną (eHF).

W takich przypadkach zasadne jest włączenie mieszanki aminokwasowej.